هارد سرور یا Server Hardware به مجموعهای از سختافزارها و قطعات الکترونیکی اشاره دارد که برای استفاده در سرور ها و سیستمهای سروری طراحی شدهاند. به طور کلی هارد سرور به دستگاهی گفته میشود که داده ها و اطلاعات روی آن در سرور ذخیره می شوند. به همین دلیل هارد سرور نقش مهمی در سرورها ایفا می کند.
ما قصد داریم در مقاله هارد سرور چیست به توضیح هارد سرور و انواع آن بپردازیم با ما تا انتهای مقاله همراه باشید. همه هارد دیسک ها عملیات خواندن و نوشتن را به صورت یکپارچه انجام می دهند. سرعت عملکرد هارد در سرور بسیار مهم است بنابراین هارد سرور ها باید بتوانند تاخیر در سرور را به حداقل برسانند. و باید بگوییم که بهترین هارد دیسک ها از سرعت بالا پشتیبانی می کنند .
به طور کلی دو نوع هارد سرور و هارد معمولی در بازار هستند که به منظور استفاده در دو محیط متفاوت طراحی شدهاند. هارد سرور به عنوان قطعهای است که در سرورها و تجهیزات شبکه استفاده میشود و به دلیل پایداری و عملکرد بالاتر در این محیطها ترجیح داده میشود. در مقابل، هارد معمولی به عنوان قطعهای برای استفاده در کامپیوترهای شخصی طراحی شدهاست.
تفاوتهای اصلی بین هارد سرور و هارد معمولی عبارتند از:
- پایداری: هارد سرور دارای پایداری بالاتری است که به دلیل طراحی ویژه و استفاده از قطعات با کیفیت بالا برای استفاده در سرورها و تجهیزات شبکه ایجاد شدهاست.
- عملکرد: هارد سرور عملکرد بالاتری نسبت به هارد معمولی دارد. این عملکرد بالاتر به دلیل سرعت بیشتر خواندن و نوشتن دادهها و قابلیت انجام عملیاتهای بیشتر در هر ثانیه در هارد سرور نسبت به هارد معمولی است.
- هزینه: هارد سرور به طور معمول گرانتر از هارد معمولی است، با این حال، برای کاربرانی که به دنبال پایداری و عملکرد بالا هستند، هزینه آن ارزشمند است. در کل، هارد سرور برای استفاده در سرورها و محیطهای تجهیزات شبکه به دلیل پایداری و عملکرد بالاتر ترجیح داده میشود، در حالی که هارد معمولی برای استفاده در کامپیوترهای شخصی مورد استفاده قرار میگیرد.
برخی از قطعات و ویژگیهای مشترک در هارد سرورها عبارتند از:
- پردازندههای قدرتمند: سرورها از پردازندههای با ظرفیت پردازش بالا و تعداد هستههای بیشتر استفاده میکنند تا بتوانند با بار کاری سنگین و تعداد زیادی از کاربران همزمان مقابله کنند.
- حافظه (RAM): سرورها به حافظه زیادی نیاز دارند تا بتوانند دادهها و برنامههایی که در حال اجرا هستند را در حافظه نگهداری کنند. این امر بهبود عملکرد و سرعت سیستم را تضمین میکند.
- ذخیره سازی طبقهبندی شده: هارد سرورها معمولاً از دستگاههای ذخیرهسازی طبقهبندی شده مانند: درایوهای هارد دیسک (Hard Disk Drives)، درایوهای حالت جامد (Solid State Drives) یا آرایههای توزیع شده از این درایوها (مانند RAID) استفاده میکنند. این اجزا برای ذخیره سازی و دسترسی به دادهها با سرعت بالا و اطمینان بیشتر طراحی شدهاند. در ادامه به بررسی هر یک از آن ها میپردازیم.
- شبکه و ارتباطات: سرورها دارای اتصالات شبکه پیچیده و پورتهای شبکه متنوعی هستند تا بتوانند به شبکهها و دستگاههای دیگر متصل شوند و ارتباطات شبکه را مدیریت کنند.
- قابلیت ارتقاپذیری: سرورهای مناسب برای محیطهای کاری پربار، قابلیت ارتقاپذیری بالا دارند تا بتوانند با نیازهای رشد سازمان سازگار شوند. این شامل قابلیت ارتقاپذیری، امکان اضافه کردن پردازندهها و حافظه بیشتر، تعویض درایوهای ذخیرهسازی، افزایش قابلیت اتصال و توسعه شبکه و غیره میشود.
انواع هارد سرور :
در این قسمت از مقاله هارد سرور چیست قصد داریم تا با هارد سرورهایی که در انواع مختلفی عرضه میشوند، که هر کدام ویژگیها و کاربردهای خاص خود را دارند. در زیر، به برخی از انواع رایج هارد سرورها اشاره میکنم:
- هارد دیسکهای سرور (Server Hard Disk Drives – HDD): این نوع هارد سرورها از تکنولوژی مکانیکی برای ذخیره سازی دادهها استفاده میکنند. آنها دارای دیسکهای چرخان (Platters) با پوشش مغناطیسی هستند و برای ذخیره سازی دادهها از (Read/Write Head) استفاده میکنند. هارد دیسکهای سرور به طور کلی دارای ظرفیت ذخیره سازی بالا و هزینه نسبتاً کمتری هستند. با این حال، سرعت انتقال دادهها و زمان دسترسی به آنها نسبت به هارد دیسکهای حالت جامد پایینتر است.
- هارد دیسکهای سرور (Server Solid State Drives – SSD): SSD هارد سرورها از تکنولوژی حالت جامد برای ذخیره سازی دادهها استفاده میکنند. آنها از حافظه فلش برای ذخیره و دسترسی به دادهها استفاده میکنند. SSD هارد سرورها با سرعت بالا، زمان دسترسی کمتر و مصرف کمتر انرژی نسبت به HDD هارد سرورها مشهور هستند. با این حال، ظرفیت ذخیره سازی آنها معمولاً کمتر و هزینه بیشتری دارند.
- ۳. آرایه درایوهای توزیع شده (Redundant Array of Independent Disks – RAID): RAID یک تکنولوژی است که از چندین هارد سرور برای ایجاد یک سیستم ذخیره سازی مطمئنتر و با کارایی بالاتر استفاده میکند. با استفاده از RAID، دادهها به صورت پارتیشنبندی شده و بین هاردها تقسیم میشوند، به طوری که اگر یکی از هاردها خراب شود، دادهها همچنان در دسترس باقی میمانند. RAID میتواند به صورت سختافزاری (با استفاده از کنترلر RAID) یا به صورت نرمافزاری (از طریق سیستمعامل) پیادهسازی شود.
- هارد سرورهای نسل بعدی (Next-Generation Server Storage): در حال حاضر، فناوریهایی مانند: NVMe (Non-Volatile Memory Express) برای ارتقاء عملکرد ذخیرهسازی در هارد سرورها استفاده میشوند. NVMe از رابطهای با سرعت بالا برای ارتباط با حافظه فلش استفاده میکند و سرعت قابل توجهی را در انتقال دادهها فراهم میکند. همچنین، فناوریهایی مانند: شبکههای ذخیرهسازی تحت شرایط (Storage Area Networks – SAN) و شبکههای ذخیرهسازی تحت شرایط مختلط (Network-Attached Storage – NAS) نیز برای ایجاد زیرساختهای ذخیرهسازی پیشرفته و بزرگتر استفاده میشوند.
به علاوه، انواع دیگری از هارد سرورها وجود دارند که برای نیازهای خاص طراحی شدهاند. به عنوان مثال:
- هارد سرورهای بالقوه (High-Capacity Server Drives): این نوع هارد سرورها برای ذخیره سازی دادههای بزرگ و حجم بالا طراحی شدهاند. ظرفیت ذخیره سازی آنها اغلب بسیار بالاست.
- هارد سرورهای با عمر طولانی (Longevity Server Drives): این هارد سرورها برای کاربردهایی طراحی شدهاند که نیاز به عمر طولانی و پایداری بالا دارند. آنها معمولاً از قطعات و تکنولوژیهایی استفاده میکنند که مقاومت بیشتری در برابر سایش و خرابی دارند.
- هارد سرورهای با عملکرد بالا (Performance Server Drives): این نوع هارد سرورها برای کاربردهایی طراحی شدهاند که نیاز به سرعت و عملکرد بالا دارند، مانند پایگاهدادههای بزرگ و برنامههایی که نیاز به دسترسی سریع به داده دارند. آنها از تکنولوژیهایی مانند NVMe استفاده میکنند.
انواع رابط در هارد سرور به چه صورت است:
هارد سرورها از انواع مختلف رابطها برای ارتباط با سیستمها استفاده میکنند. در زیر، به برخی از رابطهای رایج در هارد سرورها اشاره میکنم:
- SATA (Serial ATA): SATA یکی از رابطهای رایج ترین است که در هارد سرورها، هارد دیسکهای سرور و هارد دیسکهای حالت جامد استفاده میشود. این رابط برای ارتباط با دستگاههای ذخیره سازی دادهها با سرعت کمتر از رابطهای دیگر مانند SAS استفاده میشود. رابط SATA در نسخههای مختلفی مانند: SATA 1.5 Gbps، SATA 3 Gbps، SATA 6 Gbps و SATA 12 Gbps وجود دارد.
- SAS (Serial Attached SCSI): SAS یک رابط سریال برای ارتباط با دستگاههای ذخیرهسازی دادهها است. این رابط از تکنولوژی SCSI برای ارتباط با هارد سرورها و سایر دستگاههای ذخیرهسازی استفاده میکند. SAS از سرعت و قابلیتهای بیشتری نسبت به SATA برخوردار است و برای استفاده در سرورها و سیستمهایی با نیازهای بالا به ترافیک داده مناسب است. همچنین، SAS از نوع مکانیکی هارد دیسکهای سرور و هارد دیسکهای حالت جامد پشتیبانی میکند.
- PCIe (Peripheral Component Interconnect Express): PCIe یک رابط سریال است که در سرورها به طور گستردهای استفاده میشود. این رابط از سرعت بسیار بالا برخوردار است و برای اتصال کارتهای توسعه، کارتهای RAID و هارد دیسکهای با قابلیت NVMe استفاده میشود. PCIe به عنوان رابطی بسیار قدرتمند و پرکاربرد در ارتباط با هارد سرورها شناخته شده است.
- Fibre Channel: Fibre Channel یک رابط شبکه است که برای اتصال سرورها به ذخیره سازی شبکهای (SAN) استفاده میشود. این رابط از فیبر نوری برای انتقال دادهها استفاده میکند و سرعت بالا و قابلیتهای پیشرفته امنیتی را فراهم میکند. Fibre Channel برای سیستمهایی که نیاز به دسترسی سریع و پایدار به دادهها دارند، مناسب است.
این تنها برخی از رابطهای استاندارد استفاده شده در هارد سرورها هستند. همچنین، تکنولوژیهای جدیدتری مانند: NVM (Non-Volatile Memory Express) نیز در حال ظهور و استفاده در هارد سرورها هستند. NVMe یک رابط سریال بسیار سریع است که برای اتصال هارد دیسکهای حالت جامد به سرورها استفاده میشود. با سرعت بالا و عملکرد بهتر، NVMe بهبود قابل توجهی در عملکرد سیستمهای ذخیرهسازی دادهها ایجاد کرده است.
همچنین، میتوان به رابطهای دیگری مانند: iSCSI (Internet Small Computer System Interface) و FCoE (Fibre Channel over Ethernet) اشاره کنیم که برای اتصال هارد سرورها به شبکههای LAN یا SAN استفاده میشوند. مراقب باشید که رابطهای مورد استفاده در هارد سرورها ممکن است بسته به نوع و مدل سرور و هارد دیسک متفاوت باشند.
بیشتر بخوانید: انواع خطای غیر عددی سرور HP